مونو کلسیم Chanphus

این محصول به صورت خام و فله‌ای از بازارگاه به فروش می‌رسد. مونو کلسیم فسفات یا MCP یک نوع ماده شیمیایی با فرمول CAH4P2O8 است که به عنوان یک ماده مکمل در خوراک دام و طیور، مورد استفاده قرار می‌گیرد. 

مصرف این ماده در سال 1940 مورد بررسی قرار گرفت. در حال حاضر این ماده یکی از موثرترین مواد مکمل در دامداری ها، مرغ داری ها و کارخانجات خوراک طیور می باشد و در گذشته از مواد جایگزین دیگری همچون فسفریت، پودر استخوان و فلوئور استفاده می‌گردید. 

در اکثر کشورها که در حال حاضر به صورت صنعتی و مکانیزه تولید دام و طیور در جریان است، فسفر غیر آلی به عنوان یکی از مکمل های غذایی موثر در رشد و سلامت حیوان مطرح می باشد. از میان این مکمل‌ها مونو کلسیم فسفات و دی کلسیم فسفات بیشترین استفاده را دارند.

مشخصات فیزیکی:

مونو کلسیم فسفات در ساختمان خود دارای 24.6 درصد فسفر، 16.9 درصد کلسیم بوده و این درحالی است که این میزان در دی کلسیم فسفات به مقدار 24 درصد کلسیم و 18 درصد فسفر می رسد. با درنظر گرفتن فسفر، ارزش این ماده 36 درصد بالاتر از دی کلسیم فسفات می باشد.

این ماده قدرت انحلال و فسفر زیادی دارد و تولید این ماده به نسبت دی کلسیم فسفات نیازمند اسیدهای فسفر کمتر بوده و همچنین از خود گازهای سمی و ضایعات کمتری تولید می کند. این ماده با دارا بودن رطوبت به میزان 2 درصد و فسفر کل به مقدار 32 درصد دارای قابلیت انحلال در اسید سیتریک به مقدار 99 درصد و در آب 80 درصد می باشد. 

مونو کلسیم فسفات به صورت گرانول و کریستال عرضه می گردد و برتری بالاتری به نسبت دی کلسیم فسفات دارد. از موارد شایان ذکر آن می توان به مقدار فسفر اشاره کرد، میزان فسفر در این ماده به مقدار 22.5 درصد می باشد. 

این در حالی است که فسفر موجود در دی کلسیم فسفات به مقدار 18 درصد می رسد. ضریب هضم مونو کلسیم فسفات 85 درصد و دی کلسیم فسفات 69 درصد می باشد. 

هر واحد دی کلسیم فسفات معادل 0.7 مونو کلسیم فسفات می باشد. باتوجه به موارد ذکر گردیده، کیفیت بالا، حجم و وزن کم این ماده در حمل و نقل باعث گردیده است که استفاده از مونو کلسیم فسفات به نسبت دی کلسیم فسفات از اهمیت بالاتری برخوردار باشد.

شرح فرآیند و فلوچارت تولید مونو کلسیم فسفات:

محصول مونو کلسیم فسفات از دو ماده مهم اولیه تشکیل مى شود‎:‎

الف- اسید فسفریک: این ماده در حال حاضر توسط شرکت بازرگانى پتروشیمى وارد کشور مى شود و در اختیار ‏واحد هاى تولید کننده مونو کلسیم فسفات قرار مى گیرد. اسید صنعتى وارداتى ابتدا بایستى طى روش هاى مختلف ‏عناصر سمى و مصر آن تا حد استاندارد کاهش یافته تا قابلیت استفاده در مونو کلسیم فسفات را داشته باشد که ‏مهمترین آن کاهش میزان فلوئور از 3-2 به حدود 2/0-1/0 است‏‎.‎
کنترل مواد نامحلول دانسیته و درصد فسفر از سایر فاکتورهاى کنترلى است که توسط آزمایشگاه انجام مى شود‎.‎
ب- کربنات کلسیم: این ماده به صورت سنگ لاشه معدنى از منابع مربوطه استخراج و طى خط پودر سازى به ‏سایز مورد نظر که حدود 300-200 مش است تبدیل مى شود. کنترل کیفى این ماده بخصوص از نظر سایز- ‏درصد کلسیم- عناصر مضر مانند اکسید منیزیم و غیره ضرورى است که با انتخاب سنگ مناسب و کنترل ‏آزمایشگاهى صورت مى گیرد‎.‎
این دو ماده پس از کنترل هاى ویژه وارد مخازن ذخیره مواد اولیه خط مونو کلسیم فسفات گردیده است. پس از تنظیمات ‏خاص بصورت پیوسته وارد راکتورهاى مختلف شده و مراحل مختلف فرآیند را تا خشک کردن و دانه بندى طى ‏مى کند‎.