فری استال
جایگاه فری استال در واقع همان بستر تکی دام است که برای استراحت و نشخوار دام بدلیل ورود دام در جایگاه فری استال سطح پوست و پاها همیشه تمیز بوده و همین امر باعث کاهش بیماری های سم و غیره می شود بسیار مناسب است. در واقع خریداری فری استال شروع دامداری نیمه صنعتی و تمام صنعتی است که از مدیریت دامداری سنتی دامدار خارج می شود.
جایگاه فری استال در واقع همان بستر تکی دام است که برای استراحت و نشخوار دام بدلیل ورود دام در جایگاه فری استال سطح پوست و پاها همیشه تمیز بوده و همین امر باعث کاهش بیماری های سم و غیره می شود بسیار مناسب است. در واقع خریداری فری استال شروع دامداری نیمه صنعتی و تمام صنعتی است که از مدیریت دامداری سنتی دامدار خارج می شود.
نهاده دامی مذکور باعث کاهش قابل توجه در استفاده از بستر و هزینه های تعویض می شود، کار کارگری کمتری را نیاز دارد و گاو ها را تمیز و آرام تر نگه میدارد. جراحات سر پستانک ها و صدمات پستان را کاهش می دهد و بهره وری در مصرف خوراک دام دارد.
فضای قابل استفاده در فری استال:
پس از ورود، نحوه نشستن و برخاستن دام در داخل فری استال از موارد اصلی طراحی فری استال می باشد. سه منطقه در فضای فری استال برای دام حتما باید در نظر گرفته شود:
فضای بدن
فضای سر
فضای خیزش
در زمان دراز کشیدن دام داخل فری استال فضای اصلی استال را سر و بدن دام پر می کند. به همین دلیل طول و عرض فری استال و توجه به راحتی دام در زمان ساخت بسیار حائز اهمیت می باشد. فضای خیزش در داخل فری استال زمانی مهم می شود که دام قصد بلند شدن و ایستادن در فری استال را دارد. این یعنی دام فضای بیشتر از خوابیدن را برای بلند شدن در داخل استال را نیاز دارد.
مزایا:
بهره وری مصرف خوراک
افزایش ضریب سلامت دام
افزایش زمان استراحت و نشخوار دام در حال درازکش
کاهش صدمات پستان
کاهش بار میکروبی شیر
کاهش لنگش در گله
کاهش هزینه تعویض بستر
اهمیت اندازه فری استال و ابعاد بدنی دام شیری:
- دام های خشک با سایر نیاز های ویژه خوراک و تغذیه
- دام های شیرده
- برای تلیسه های زایش اول
|
ابعاد بدنی یک دام بالغ در داخل فری استال دامداری | |
| اندازه بدن گاو شیری | ابعاد (سانتی متر) |
| نوک بینی تا دم | 255 (275 الی 240) |
| طول محل استراحت | 180 (190 الی 170) |
| عرض محل استراحت | 130 (135 الی 120) |
| فضای خیزش به جلو | 60 (65 الی 57) |
| طول گام در زمان بلند شدن | 45 |
| ارتفاع پشت | 150 (160 الی 145) |
| ارتفاع پشت در گاو های شکم اول | 148 الی 145 تا 25% بیشتر |
| فاصله بین پاهای جلو تا عقب | 150 (160 الی 145) |
| ارتفاع شانه ها | 150 (160 الی 140) |
مزایای استفاده از فری استال دامداری:
- کاهش استرس دام و بیشتر شدن آرامش دام
- طراحی ساخت صحیح و علمی
- پایین آمدن عارضه و درد، له شدگی پستان و جراحات پستانک ها و صدمات پستان
- مصرف بهینه خوراک توزیع شده و کاهش پرتی علوفه در زمان مصرف
- افزایش ضریب بالای سلامت دام
- روند کامل استراحت و افزایش زمان نشخوار در دام
- بدلیل پایین آمدن استرس دام افزایش تولید شیر 10 تا 30 درصد
- کاهش سلول های بدنی و میکروبی موجود در شیر.
- مراقبت از پوست و تا حدودی کاهش بیماری های تولید مثل
- کاهش ورم پستان
- کاهش تعداد کارگر
- در نهایت افزایش سود آوری برای دامدار و دامپرور
بستر و کف فری استال
اندازه کف استال 15 سانتی متر است و برای کاهش استرس دام حتما باید این اندازه رعایت شود. خشک بودن بستر استال باعث کاهش انگل و عدم تجمع عوامل بیماری زا است. ماسه، کاه، خاک اره، تراشه چوب و مشبک های پلاستیکی و لاستیک های ضخیم برای بستر فری استال استفاده می شوند. ساخت این فری استال به این گونه است که فضایی در جلو استال برای دام وجود ندارد به همین دلیل در زمان ساخت 30 سانتی متر طویل تر از دیگر فری استال ها تولید می شود. (برای دامداری های که فضای کمی دارند پیشنهاد می شود)
نرده گردن:
ایستادن صحیح و استقرار استاندارد دام در فری استال توسط نرده گردن انجام می شود. ریل ها 45 تا 30 سانتیمتر فضای جلو فری استال را پر کرده و امکان تغییر سایز را نیز دارد. و به دو صورت متصل به قسمت بالای جایگاه و آویزان بروی فری استال نصب می گردد.
روش نصب فری استال دامداری:
- نسبت به طول و عرض فری استال فضای باز تری در زمان نصب در نظر بگیرید.
- حتما از فن و هواکش استفاده نمایید تا گاز های متان و گلخانه ای از فضای بسته خارج شود.
- نظافت داخل و پشت فری استال بسیار مهم است، اگر دامداری شما خیلی قدیمی و سنتی است حتما بستر سازی کنید، بدین صورت که با سیمان و یا بتون شیار سازی نمایید تا سطح صاف کاهش یابد و با اتکای دام به این شیار ها از لغزش پای گاو در هنگام راه رفتن جلوگیری شود.
- قفل های فری استال را رو به بیرون نصب کنید.
- بوی نامطبوع محیط را با استفاده از ساختن پنجره یا فن های اکسیال به حداقل برسانید تا گام دچار استرس گرمایی نشود.
- توجه به نوع رفتار دام بسیار اهمیت دارد و رفتار آن ها در داخل فری استال می بایست زیر نظر گرفته شود. دلیل اصلی ساخت و تولید و استفاده از فری استال جایگاهی راحت و استراحتگاه مناسب برای دام است، هیچ وقت گاو را وادار به رفتن به داخل فری استال نکنید.
